Tresmetal


Idź do treści

Recycling

Środowisko

Recykling, recyklizacja (ang. recycling) - jedna z metod ochrony środowiska naturalnego. Jej celem jest ograniczenie zużycia surowców naturalnych oraz zmniejszenie ilości odpadów.

Według ustawy o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 roku (Dz. U. z 2001 r. Nr 62, poz. 628) pod pojęciem recyklingu "rozumie się taki odzysk, który polega na powtórnym przetwarzaniu substancji lub materiałów zawartych w odpadach w procesie produkcyjnym w celu uzyskania substancji lub materiału o przeznaczeniu pierwotnym lub o innym przeznaczeniu, w tym też recykling organiczny, z wyjątkiem odzysku energii."


Zasadą działania recyklingu jest maksymalizacja ponownego wykorzystania tych samych materiałów, z uwzględnieniem minimalizacji nakładów na ich przetworzenie, przez co chronione są surowce naturalne, które służą do ich wytworzenia oraz surowce służące do ich późniejszego przetworzenia.

Recykling odbywa się w dwóch obszarach: produkowania dóbr oraz późniejszego powstawania z nich odpadów. Założenia recyklingu zakładają wymuszanie odpowiednich postaw producentów dóbr, sprzyjających produkcji materiałów jak najbardziej odzyskiwalnych oraz tworzenie odpowiednich zachowań u odbiorców tych dóbr.
Recykling jest systemem organizacji obiegu materiałów, które mogą być wielokrotnie przetwarzane. W skład systemu wchodzą elementy:


- właściwa polityka ustawodawcza państwa sprzyjająca recyklingowi,
- rozwój technologii przetwarzania odpadów, przede wszystkim w celu wykorzystania jak największej ich części,
- projektowanie dóbr z możliwie najszerszym wykorzystaniem w nich materiałów podatnych na recykling,
- projektowanie dóbr możliwie jednorodnych materiałowo, co upraszcza ich późniejszy demontaż i segregację odpadów.
- projektowanie dóbr będących połączeniem różnych materiałów w taki sposób, aby ich późniejsze rozdzielenie na elementy zbudowane z jednorodnych materiałów było maksymalnie ułatwione,
- projektowanie dóbr w taki sposób, aby jak najwięcej ich części składowych nadawało się do powtórnego wykorzystania bez przetwarzania lub przy minimalnych nakładach na doprowadzenie do postaci pełnowartościowej,
- system oznaczania zarówno opakowań produktów, jak i elementów składowych tych produktów, w celu ułatwienia rozpoznawania i segregacji odpadów.
- edukacja proekologiczna społeczeństwa oraz promowanie i organizacja zachowań proekologicznych,
- logistyka sortowania, gromadzenia i odbioru zużytych dóbr oraz ich elementów składowych,
- przetwarzanie (uprzednio przygotowanych) odpadów i odzyskiwanie z nich surowców.


Analizy kosztów i zysków

Prowadzone są debaty na temat ekonomicznej wydajności recyclingu. Gminy często widzą korzyści podatkowe z wdrażania programów recyclingowych, przede wszystkim związane ze zredukowanymi kosztami składowisk odpadów[1]. Badania prowadzone przez Duński Uniwersytet Techniczny wykazały, że w 83% przypadków recycling jest najefektywniejszą metodą pozbywania się odpadów z gospodarstw domowych[2][3]. Dodatkowo obok korzyści podatkowych, uzasadnienie dla recyclingu leży w tym, co ekonomiści nazywają efektami zewnętrznymi, nieocenionymi kosztami i korzyściami, które powstają dla jednostek nie związanych z prywatnymi transakcjami. Przykłady dotyczą: wzrastającego obciążenia powietrza i gazów cieplarnianych powstałych w wyniku spalania, zredukowanych niebezpiecznych odpadów wymywanych ze składowisk odpadów, zredukowanego zużycia energii, zredukowania odpadów i konsumpcji, które prowadzą do redukcji szkodliwej dla środowiska aktywności górnictwa.

Bez mechanizmów takich, jak podatki i subsydia dla internalizacji skutków ubocznych, biznes będzie je ignorował pomimo kosztów nałożonych na społeczeństwo. Aby stworzyć inne niż podatkowe korzyści relewantne ekonomicznie, rzecznicy uruchomili akcję legislacyjną prowadzącą do wzrostu zapotrzebowania na materiały odnawialne[4]. Na drodze faworyzowania recyclingu Agencja Ochrony Środowiska Stanów Zjednoczonych (The United States Environmental Protection Agency - EPA) zauważyła, że nakłady na recycling zredukowały w kraju emisję dwutlenku węgla do atmosfery do 49 milionów m? netto w 2005 roku[4]. W Wielkiej Brytanii na podstawie Programu Odpadów i Zasobów (Waste and Resources Action Programme) ustalono, że nakłady na recyclingu w Wielkiej Brytanii redukują emisję CO2 o 10-15 milionów ton rocznie[4].

Należy spełnić pewne wymagania, aby recycling stał się ekonomicznie możliwy i środowiskowo efektywny. Do nich należą adekwatne źródło recyklatów, system, który pozyskuje te recyklaty ze strumienia odpadów w pobliżu fabryk zdolnych do przetwarzania recyklatów i potencjalne zapotrzebowanie na produkty recyklingu. Te dwa wymagania są często nie brane pod uwagę, jednakże bez nich rynek przemysłowy produkcji wykorzystujący zebrane materiały i rynek konsumentów dla produktów wytwarzanych nie jest kompletny i staje się rzeczywiście tylko "zbieraniem"[4].

Handel

Niektóre kraje wprowadzają do obrotu handlowego nieprzerobione recyklaty. Niektóre skarżyły się, że ostateczna przyszłość recyklatów sprzedanych w innym kraju nie jest znana i że mogą one znaleźć się na wysypisku zamiast zostać przerobione. Zgodnie z jednym z raportów w Ameryce 50-80% komputerów przeznaczonych do recyclingu nie zostały aktualnie przerobione[5][6]. Istnieją raporty o imporcie nielegalnych odpadów do Chin, które są demontowane i przerabiane dla zysku pieniężnego bez uwzględnienia zdrowia pracowników lub szkód jakie niesie to za sobą dla środowiska. Rząd chiński zabronił takich praktyk, co jednak nie umożliwiło wyeliminowania ich.

Niektóre regiony mają utrudnione użycie lub eksport tak wielu materiałów jak przerabiają. Ten problem jest szeroko rozpowszechniony, jeśli chodzi o zielone szkło. Wiele zielonego szkła jest wysyłane do przerabiania poza obszarem Ameryki Środkowo-Wschodniej, gdzie nie produkuje się wystarczająco dużo wina do użycia wszystkiego przerobionego materiału. Dodatkowe szkło musi być niszczone do budowy materiałów lub do wtórnego zastosowania w regularnym cyklu odpadów[2][4].

W niektórych stanach USA program nazywany RecycleBank płaci ludziom kuponami do recyclingu, uzyskując pieniądze od lokalnych władz na redukcję w powierzchni wysypisk śmieci, która musi być nabyta. Wykorzystuje to pojedynczy proces potoku, w którym wszystkie materiały są automatycznie sortowane[7].

Prawodawstwo w Polsce

Polskie prawo nakłada obowiązek selektywnego zbierania wielu rodzajów odpadów na samorządy gminne i przedsiębiorców wprowadzające towary na rynek. Obowiązek recyklingu jest realizowany zazwyczaj w formie procentu (opakowania, baterie czy bioodpady) lub masy (zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny), który w danym roku ma zostać poddany recyklingowi. Samorząd lub przedsiębiorca są wówczas odpowiedzialne spełnienie celu.

Najważniejsze akty prawne regulujące gospodarkę odpadami i ich recykling:

- Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. 1996 Nr 132 poz. 622 z późniejszymi zmianami)[8]
- Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. 2001 Nr 62 poz. 628 z późniejszymi zmianami)[9]
- Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U. 2001 nr 63 poz. 638 z późniejszymi zmianami)[10]
- Ustawa z dnia 11 maja 2001 r.o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej (Dz.U. 2001 Nr 63 poz. 639 z późniejszymi zmianami)[11]
- Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz.U. 2005 Nr 180, poz. 1495 z późniejszymi zmianami)[12]
- Ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz.U. 2009 Nr 79 poz. 666 z późniejszymi zmianami)[13]

Przypisy

1. Lavee D, (2007). "Is Municipal Solid Waste Recycling Economically Efficient?" Environmental Management, http://www.springerlink.com/content/r461lju585760316/ z dn. 10.12.08
2. The Economist (07.06.2007), "The truth about recycling" http://www.economist.com/opinion/displaystory.cfm?story_id=9249262 z dn. 10.12.08
3. The Economist (07.06.2007), "The price of virtue", http://www.economist.com/opinion/displaystory.cfm?story_id=9302727 z dn. 10.12.08
4. "The League of Women Voters" (1993). The Garbage Primer. New York: Lyons & Burford. pp. 35-72. ISBN 1558218507
5. "Much toxic computer waste lands in Third World", http://www.usatoday.com/tech/news/2002/02/25/computer-waste.htm z dn. 10.12.08
6. "Environmental and health damage in China" http://svtc.igc.org/media/articles/2002/time_march.htm z dn. 10.12.08
7. Bonnie DeSimone (2006), "Rewarding Recyclers and Finding Gold in the Garbage", New York Times, http://www.nytimes.com/2006/02/21/business/businessspecial2/21recycle.html?_r=3&oref=slogin&oref=slogin z dn. 10.12.08
8. Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Dz. U. z 1996 r. Nr 132, poz. 622
9. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach. Dz. U. z 2001 r. Nr 62, poz. 628
10. Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych. Dz. U. z 2001 r. Nr 63, poz. 638
11. Ustawa z dnia 11 maja 2001 r.o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej. Dz. U. z 2001 r. Nr 63, poz. 639
12. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. Dz. U. z 2005 r. Nr 180, poz. 1495
13. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach. Dz. U. z 2009 r. Nr 79, poz. 666


Żródło: wikipedia

Tekst udostępniany na licencji Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o warunkach korzystania.


Strona główna | O nas | Oferta | Środowisko | Kontakt | Mapa witryny


Powrót do treści | Wróć do menu głównego